Limiter Speaker

Limiter Speaker ป้องกันลำโพงขาดแบ่งออกเป็นกี่ชนิด

ลิมิเตอร์มีหน้าที่ป้องกันไม่ให้ลำโพงขาด
แต่การเซ็ตค่าลิมิตเตอร์บางครั้งให้เสียงที่ไม่เป็นธรรมชาติ หรือดังไม่สุดได้ ทำให้ฟังแล้วรู้สึกอึดอัด หรือถ้าตั้งสูงไป ก็ทำให้ลำโพงขาดอยู่ดี

อาการเหล่านี้ สามารถป้องกันได้ด้วยการใช้ Limiter ให้ถูกชนิดและตั้งค่าให้ถูกวิธี

ลิมิตเตอร์ที่ใช้ป้องกันลำโพงขาดนั้นจริง ๆ แล้วนั้นมีอยู่ 2 ชนิดด้วยกัน

Peak limiter

ซึ่งทำงานโดยการตรวจจับสัญญาณ Peak level โดยเราจะต้องตั้งค่า Peak limiter ให้สัมพันธ์กับ ค่าวัตต์ Peak ของลำโพง โดยเราจะตั้งลิมิตตอร์ให้ทำงานก่อน Watt Peak สูงสุดของลำโพงเล็กน้อย เช่น ถ้าลำโพงเรามี Watt Peak อยู่ที่ 2000 วัววต์ เราอาจจะตั้งไว้ที่ 1800 วัตต์ (เท่ากับ 180V ที่ 8 ohms เมื่อใช้ gain amp 32dB ต้องตั้งที่ 11.8 dBu เป็นต้น, ค่าเหล่านี้สามารถคำนวนได้ง่ายๆในแอป Pa calculate)

ในส่วนของ Peak limiter นั้นมีหน้าที่ ป้องกันไม่ให้ลำโพงขยับเกินระยะ Excursion ที่จะทำให้ว๊อยกระจุยได้ แต่หลายคนใช้ Peak limiter กดลงมาที่ Watt rms ของดอก ทำให้ดอกนั้นทำงานได้อย่างไม่เต็มที่ ทำให้ลำโพงดังได้ไม่เท่าที่ควร หรือถ้าใช้ Peak limiter ตั้งที่ Peak อย่างเดียว ก็สามารถทำให้ดอกไหม้จากการสะสมความร้อนได้อยู่ดี จึงต้องมีลิมิตเตอร์อีกชนิดมาช่วยทำงาน จึงจะสามารถปกป้องลำโพงได้เต็มที่ โดยที่ลำโพงยังสามารถทำงานได้ดังสูงสุดอย่างเป็นธรรมชาติ

Rms limiter (หรือ Rms compressor)

ซึ่งเป็น limiter อีกชนิดที่มีส่วนสำคัญในการป้องกันลำโพงขาด แบบให้เสียงลำโพงได้ดังที่สุด Rms compressor มักจะมีอยู่ใน Speaker processor รุ่นสูง ๆ เท่านั้น มีจุดเด่นคือสามารถ Detect และกดสัญญาณ Rms ได้

เพราะสัญญาณลำโพงที่เราใช้เปิดเพลงนั้น สามารถแยกออกได้เป็นส่วน Peak และ Rms ซึ่งเป็นสาเหตุให้ลำโพงขาดได้ต่างกัน , Peak ทำให้ลำโพงขยับเกินระยะ ส่วน Rms ทำให้เกิดความร้อนสะสม ว๊อยจึงไหม้ และขาด เราจึงต้องมีลิมิตเตอร์ทั้งในส่วน Peak และ Rms ที่แยกกันทำงาน จึงจะทำให้ลำโพงเสียงดังที่สุด โดยไม่ขาดโดยง่าย หรือถ้าจำเป็นต้องใช้แอมป์ที่วัตต์ไม่พอกับลำโพง ก็จะต้องตั้งลิมิเอร์ก่อนแอมป์จะคลิป

ในส่วนของรายละเอียดการตั้งค่า ลิมิตเตอร์แต่ละชนิด สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่บทความ