หลักการวางซับแบบ Cardioid (ยอดนิยม)

Cardioid Sub

Cardioid Sub ธรรมชาติของเสียงย่านความถี่ต่ำจะมีการเลี้ยวเบนกระจายออกรอบทิศทาง ซึ่งอาจเกิดปัญหาเสียงซับขึ้นไปกวนบนเวทีได้ วิธีแก้คือการทำให้เสียงด้านหลังซับเบาลง หรือ หายไป โดยทั่วไปมีวิธีการอยู่ 3 แบบ หลัก ๆ โดยแต่ละแบบก็มีข้อดี ข้อเสีย แตกต่างกันไป

การวางซับ Cardioid ยอดฮิต มีทั้งหมด 3 แบบหลัก ๆ ดังนี้

วิธีการวางซับแบบ End Fire Cardioid (หักล้างบางความถี่)

ข้อดี: เป็นวิธีที่เสียงด้านหน้าแน่นที่สุด เหมือนวางซับทั่วไป
ข้อเสีย: เสียงด้านหลังหักล้างบางความถี่เท่านั้น

การวางซับแบบนี้จะทำให้เสียงด้านหลังซับหายไปบางความถี่ แต่ด้านหน้าเสียงดังเสริมกันทุกความถี่ และเป็นวิธีที่วางซับแบบ Cardioid ที่ให้เสียงด้านหน้าแน่นที่สุด เพราะเสริมกันในลูกคลื่นเดียวกันนั่นเอง

วิธีการทำ End Fire Cardioid (หักล้างบางความถี่)

1. วางซับ 2 ใบขึ้นไป โดยวางเป็นแถวเรียงตอนลึก และเว้นระยะห่างจากหน้าตู้ใบแรกถึงตู้ใบหลังพอประมาณ โดยระยะห่างที่วางขึ้นอยู่กับว่าจะให้ด้านหลังหักล้างความถี่ใด เช่น อยากให้ด้านหลังหักล้างที่ความถี่ 60 Hz ก็วางที่ระยะ ¼λ ของ 60 Hz ก็คือ 1.46 เมตร (ระยะห่างของตู้ที่ความเร็วเสียง 350.1 m/s หรือ อุณหภูมิ 30 องศาเซลเซียส)

2. ดีเลย์ตู้หมายเลข 1 หรือใบหน้าสุดไปเท่าระยะห่างของตู้ คือ 1.46 เมตร หรือ 4.1675 ms
แค่นี้ก็ได้ซับที่ด้านหน้าแน่น ๆ จุก ๆ แต่ด้านหลังหักล้างบางความถี่นั่นเอง
แนวคิดของวิธีนี้คือ ถ้าสมมุติเราอยู่ด้านหลังของซับ การที่ซับห่างกัน ¼ ของความยาวคลื่น ตู้ด้านหน้า(ตู้ที่อยู่ไกล้ผู้ฟัง)จะมาช้ากว่าเป็นเวลา ¼λ แล้วตู้ด้านหน้าถูก delay เพิ่มอีก ¼λ กลายเป็น ½λ นั่นหมายความว่าจะเกิดการกลับเฟส 180 องศาที่ความถี่นั้นทางด้านหลัง และถ้ามองจากด้านหน้า ตู้ด้านหลัง(ตู้ที่อยู่ไกล้เวที)จะมาช้ากว่าตู้ด้านหน้า ¼λ และตู้ด้านหน้าถูก Delay ไปเท่าระยะห่างพอดี เสียงของตู้ทั้ง 2 ใบจึงมาถึงผู้ฟังด้านหน้าพร้อมกันพอดี จึงเสริมกันทุกความถี่นั่นเอง

วิธีวางซับแบบ End Fire Cardioid (หักล้างทุกความถี่)

ข้อดี: หักล้างด้านหลังทุกความถี่
ข้อเสีย: ด้านหน้าเสริมกันบางความถี่เท่านั้น และ เสริมกันคนละลูกคลื่น

การวางซับแบบนี้จะให้เสียงซับด้านหลังเงียบมาก แต่ด้านหน้าจะเสริมกันแค่บางความถี่ ใครที่อยากได้เสียงด้านหลังซับเงียบเป็นพิเศษลองวิธีนี้ได้เลย

อ่านบทความที่เกี่ยวข้อง

• เปลี่ยนตู้ลำโพงให้เสียงดี ด้วยอุปกรณ์จูนลำโพงเบื้องต้น
• 5 นาที เข้าใจ FFT ในโปรแกรมวัดเสียง
• เทคนิค จูนระบบเสียง ด้วยงบ 0บาท

วิธีการทำ End Fire Cardioid (หักล้างทุกความถี่)

1. วางซับ 2 ใบขึ้นไป โดยวางเป็นแถวเรียงตอนลึก และเว้นระยะห่างจากหน้าตู้ใบแรกถึงตู้ใบหลังพอประมาณ โดยระยะห่างที่วางขึ้นอยู่กับว่าจะให้ด้านหน้าเสริมความถี่ใด เช่น อยากให้ด้านหน้าเสริมที่ความถี่ 60 Hz ก็วางที่ระยะ ¼λ ของ 60 Hz ก็คือ 1.46 เมตร (ระยะห่างของตู้ที่ความเร็วเสียง 350.1 m/s หรือ อุณหภูมิ 30 องศาเซลเซียส)

2. ดีเลย์ตู้หมายเลข 2 หรือใบหลังสุดไปเท่าระยะห่างของตู้ คือ 1.46 เมตร หรือ 4.1675 ms และกลับเฟสซับหมายเลข 2
แค่นี้ก็ได้ซับที่ด้านหลังเงียบ และด้านหน้าเสริมกันบางความถี่แล้วครับ
แนวคิดของวิธีนี้คือ ถ้าสมมุติเราอยู่ด้านหลังของซับ ตู้ด้านหลัง(ตู้ที่อยู่ไกล้เวที)จะมาเร็วกว่าตู้ด้านหน้า ¼λ และตู้ด้านหลังถูก Delay ไปเท่าระยะห่างพอดี เสียงของตู้ทั้ง 2 ใบจึงมาถึงผู้ฟังด้านหน้าพร้อมกันพอดี จึงเสริมกันทุกความถี่นั่นเอง แต่ตู้ที่อยู่ด้านหลังดันถูกกลับเฟส เสียงด้านหลังจึงเกิดการหักล้างทุกความถี่และถ้ามองจากด้านหน้า ตู้ด้านหลัง(ตู้ที่อยู่ไกล้เวที)จะมาช้ากว่าตู้ด้านหน้า ¼λ และตู้ด้านหลังถูก Delay ไปอีก ¼λ กลายเป็น ½λ นั่นหมายความว่าจะเกิดการกลับเฟส 180 องศา แต่ตู้ด้านหลังถูกกลับเฟส 180 องศา ด้านหน้าจึงมีการเสริมกันตรงความถี่ที่สอดคล้องกับระยะห่างของตู้นั่นเอง แต่เป็นการเสริมกันคนละลูกคลื่น

วิธีวางซับแบบ Inverse Stack Cardioid

ข้อดี: ใช้พื้นที่น้อย เซ็ตอัพง่าย
ข้อเสีย: ด้านหน้าเสริมกันคนละลูกคลื่น

การวางซับแบบนี้ใช้พื้นที่ในการวางน้อยกว่า End Fire Cardioid คำนวนง่ายกว่า และเหมาะกับการแขวนซับมาก ๆ เพราะตู้มีลักษณะเรียงกันเป็นทางยาว แต่ด้านหน้าจะเสริมกันคนละลูกคลื่น

วิธีการทำ Inverse Stack Cardioid

1. วางซับซ้อนกัน 2-3 ใบ จะวางแนวตั้งหรือแนวนอนก็ได้ และหันหลัง 1 ใบไปทางด้านหลัง
2. ดีเลย์ตู้ที่หันหลังไปเท่าความลึกของตู้
3. กลับเฟสตู้ที่หันหลัง
แค่นี้ก็ได้ซับแบบ Cardioid แล้วครับ
แนวคิดคือ ถ้าเรามองจากด้านหลัง ซับที่หันมาทางเราจะมาเร็วกว่าเป็นเวลาเท่าความลึกของตู้(ถ้าเป็นตู้หน้าเปิด) เราจึง Delay ตู้ที่หันมาทางเราไปเท่าความลึกของตู้ เสียงที่มาถึงเราก็จะเสริมกันทุกความถี่ แล้วเราก็ทำการกลับเฟสตู้ที่หันมาทางเรา จากที่เคยเสริมกันทุกความถี่ ก็จะเกิดการหักล้างกันทุกความถี่นั่นเอง

ติดตามช่องทางต่างๆของ AT PROSOUND

FACEBOOK ATPROSOUND

YOUTUBE ATPROSOUND

• Facebook
• Twitter
• Line